เคยสงสัยกันไหมว่า การจะขับรถให้บริการคนอื่นแบบถูกกฎหมาย อย่างพี่ ๆ คนขับรถแท็กซี่หรือคนขับรถตู้โดยสาร เขาต้องใช้ใบขับขี่แบบไหน? ใบขับขี่ที่เราใช้กันขับรถส่วนตัวจะใช้ได้หรือเปล่า? ดังนั้น Sevenstars Driver จะพาทุกคนไปหาคำตอบกันแบบเคลียร์ ๆ ว่า ใบขับขี่สาธารณะ คืออะไรกันแน่ แล้วถ้ามีใบขับขี่สาธารณะแล้ว จะขับรถอะไรได้บ้าง พร้อมไขทุกข้อข้องใจว่ามันต่างจากใบขับขี่ทั่วไปที่เราคุ้นเคยกันอย่างไร ในบทความนี้ได้เลย
ใบขับขี่สาธารณะ คืออะไร
ใบขับขี่สาธารณะ หรือชื่ออย่างเป็นทางการ คือ ใบอนุญาตขับรถยนต์สาธารณะ เอกสารสำคัญสำหรับผู้ที่ประกอบอาชีพขับรถยนต์เพื่อการขนส่งหรือรับจ้าง ไม่ว่าจะเป็นการรับส่งผู้โดยสารหรือขนส่งสินค้า ใบอนุญาตสำหรับคนขับรถที่ไม่ได้ขับเพื่อการส่วนตัว แต่ขับเพื่อหาเลี้ยงชีพนั่นเอง ใบขับขี่ประเภทนี้ออกโดยกรมการขนส่งทางบก เพื่อเป็นการยืนยันว่าผู้ถือบัตรมีความรู้ความสามารถในการขับขี่ที่ปลอดภัย และมีคุณสมบัติเหมาะสมที่จะให้บริการแก่ผู้อื่นได้
ไขข้อสงสัย! ใบขับขี่สาธารณะ ขับรถอะไรได้บ้าง
หนึ่งในคำถามยอดฮิตก็คือ มีใบขับขี่สาธารณะแล้ว ขับรถอะไรได้บ้าง? จริง ๆ แล้วประเภทของรถที่สามารถขับได้จะถูกระบุไว้ชัดเจนบนหน้าใบอนุญาต โดยจะแบ่งออกเป็นประเภทต่าง ๆ ดังนี้
ใบอนุญาตขับรถยนต์
ใบขับขี่สำหรับผู้ที่ต้องการขับรถยนต์รับจ้างสาธารณะ เช่น แท็กซี่ รถตู้โดยสารหรือรถบริการต่าง ๆ ที่จดทะเบียนป้ายเหลือง โดยใบขับขี่ประเภท ท. (ทุกประเภท) จะมีอายุการใช้งาน 3 ปี และผู้ขอรับใบอนุญาตต้องมีอายุ 22 ปีขึ้นไป แบ่งย่อยได้ดังนี้
ใบอนุญาตขับรถยนต์สาธารณะ (ท.1)
สำหรับขับรถยนต์บริการ (แท็กซี่) หรือรถตู้โดยสาร ที่มีผู้โดยสารไม่เกิน 7 คน
ใบอนุญาตขับรถทุกประเภท (ท.2)
สำหรับการขนส่ง ทั้งรถบรรทุกและรถโดยสารสาธารณะขนาดใหญ่ เช่น รถบัส หรือรถบรรทุก 6 – 10 ล้อ
ใบอนุญาตขับรถทุกประเภท (ท.3)
สำหรับการขับรถพ่วง หรือรถหัวลาก ที่ใช้ในการขนส่งขนาดใหญ่
ใบขับขี่รถจักรยานยนต์
สำหรับผู้ที่ต้องการประกอบอาชีพขับขี่รถจักรยานยนต์รับจ้าง หรือวินมอเตอร์ไซค์ จำเป็นจะต้องมีใบขับขี่รถจักรยานยนต์สาธารณะโดยเฉพาะ ซึ่งจะอนุญาตให้ขับขี่รถจักรยานยนต์ที่จดทะเบียนเป็นป้ายเหลือง เพื่อรับส่งผู้โดยสารได้ ผู้ขอรับใบอนุญาตต้องมีอายุ 20 ปีขึ้นไป และใบอนุญาตมีอายุ 3 ปี
ใบขับขี่รถยนต์สามล้อ
ผู้ที่ต้องการขับรถสามล้อรับจ้าง หรือรถตุ๊กตุ๊ก จำเป็นต้องมีใบขับขี่รถยนต์สามล้อสาธารณะ ซึ่งจะอนุญาตให้ขับขี่รถสามล้อที่จดทะเบียนป้ายเหลืองเพื่อการรับจ้างได้ โดยผู้ขอต้องมีอายุ 22 ปีขึ้นไป และใบอนุญาตมีอายุ 3 ปี
ใบขับขี่รถแทรกเตอร์ และรถบดถนน
เป็นใบอนุญาตสำหรับขับขี่รถที่ใช้ในการเกษตรกรรมหรือการก่อสร้างโดยเฉพาะ เช่น รถไถ รถแทรกเตอร์ หรือรถบดถนน ไม่สามารถนำไปขับขี่รถประเภทอื่นบนท้องถนนทั่วไป หรือใช้เพื่อการรับจ้างสาธารณะได้
ใบขับขี่รถระหว่างประเทศ
เอกสารที่ใช้แปลใบอนุญาตขับขี่ภายในประเทศให้เป็นที่ยอมรับในประเทศอื่น ๆ ตามอนุสัญญาว่าด้วยการจราจรทางถนนระหว่างประเทศ ไม่ใช่ใบขับขี่หลัก แต่เป็นเอกสารประกอบเพื่อใช้ขับขี่รถยนต์ส่วนตัวในต่างประเทศชั่วคราวเท่านั้น ไม่เกี่ยวข้องกับการขับรถสาธารณะ
ใบขับขี่สาธารณะ แตกต่างจากใบขับขี่ทั่วไปอย่างไรบ้าง
หลายคนอาจจะยังสับสนว่าใบขับขี่สาธารณะกับใบขับขี่ส่วนบุคคล มันต่างกันตรงไหน Sevenstars Driver สรุปให้เข้าใจง่าย ๆ ได้ดังนี้
| หัวข้อ | ใบขับขี่ส่วนบุคคล | ใบขับขี่สาธารณะ |
| วัตถุประสงค์ | ใช้สำหรับขับขี่รถยนต์ส่วนตัว ไม่ใช้เพื่อการรับจ้าง | ใช้สำหรับประกอบอาชีพขับรถรับจ้างขนส่งผู้โดยสารหรือสินค้า |
| ประเภทรถที่ขับได้ | ขับได้เฉพาะรถยนต์ส่วนบุคคลตามประเภทที่ระบุ | ขับได้ทั้งรถยนต์ส่วนบุคคล และรถยนต์สาธารณะตามประเภทใบอนุญาต |
| คุณสมบัติ | มีความเข้มงวดน้อยกว่า | มีเงื่อนไขและคุณสมบัติที่เข้มงวดกว่า เช่น ต้องมีใบขับขี่ส่วนบุคคลมาก่อน, ต้องไม่เคยมีประวัติอาชญากรรมร้ายแรง |
| อายุใบขับขี่ | ใบแรกมีอายุ 2 ปี ต่อไปเป็น 5 ปี | มีอายุ 3 ปี |
| ขั้นตอนการทำ | อบรม, ทดสอบสมรรถภาพ, สอบข้อเขียน, สอบปฏิบัติ | ขั้นตอนคล้ายกัน แต่มีการตรวจสอบประวัติอาชญากรรมเพิ่มเติม และมีเนื้อหาการอบรมที่เข้มข้นกว่า |
คุณสมบัติของผู้ทำใบขับขี่สาธารณะ
- ต้องได้รับใบอนุญาตขับรถยนต์ส่วนบุคคลชั่วคราว ใบอนุญาตขับรถยนต์ส่วนบุคคลหรือใบอนุญาตขับรถยนต์สามล้อส่วนบุคคล มาแล้วไม่น้อยกว่า 1 ปี
- ต้องมีสัญชาติไทย
- ผู้ขอทำใบขับขี่รถยนต์สาธารณะต้องมีอายุไม่ต่ำกว่า 22 ปีบริบูรณ์
- ผู้ขอทำใบขับขี่รถจักรยานยนต์สาธารณะ หรือรถยนต์สามล้อสาธารณะ ต้องมีอายุไม่ต่ำกว่า 20 ปีบริบูรณ์
- มีความรู้ความสามารถในการขับรถเป็นอย่างดี
- ไม่เป็นผู้มีร่างกายพิการจนเป็นที่เห็นได้ว่าไม่สามารถขับรถได้
- ไม่เป็นบุคคลวิกลจริตหรือจิตฟั่นเฟือน
- ไม่มีโรคประจำตัวที่อาจเป็นอันตรายขณะขับรถ
- ไม่เป็นผู้อยู่ระหว่างถูกยึดหรือเพิกถอนใบอนุญาตขับรถ
- ต้องไม่เคยต้องคำพิพากษาถึงที่สุดให้ลงโทษ หรือถูกเจ้าพนักงานเปรียบเทียบปรับตั้งแต่สองครั้งขึ้นไป ในความผิดเกี่ยวกับการขับรถอย่างใดอย่างหนึ่ง เว้นแต่จะพ้นโทษครั้งสุดท้ายมาแล้วไม่น้อยกว่า 6 เดือน
เอกสารที่ต้องใช้ประกอบการทำใบขับขี่สาธารณะ
- บัตรประชาชนฉบับจริง
- ใบอนุญาตขับรถส่วนบุคคล (ที่มีอายุไม่น้อยกว่า 1 ปี) ฉบับจริง พร้อมสำเนา
- ใบรับรองแพทย์ (อายุไม่เกิน 1 เดือน) ตามรูปแบบมาตรฐานของแพทยสภา
- รูปถ่ายขนาด 2.5 x 3 เซนติเมตร จำนวน 3 รูป (สำหรับใบขับขี่รถยนต์สามล้อสาธารณะ และรถจักรยานยนต์สาธารณะ)
5 ขั้นตอนในการทำใบขับขี่สาธารณะ
เมื่อคุณสมบัติและเอกสารพร้อมแล้ว ก็มาถึงขั้นตอนการยื่นขอทำใบขับขี่ ซึ่งมี 5 ขั้นตอนหลัก ๆ ดังนี้
- จองคิวออนไลน์ เพื่อความสะดวกและรวดเร็ว ควรจองคิวล่วงหน้าผ่านแอปพลิเคชัน DLT Smart Queue หรือทางเว็บไซต์ของกรมการขนส่งทางบก เลือกวันและเวลาที่สะดวกเพื่อเข้าไปดำเนินการ
- ยื่นเอกสารและตรวจสอบประวัติ เดินทางไปที่สำนักงานขนส่งตามวันและเวลาที่นัดหมาย พร้อมยื่นเอกสารทั้งหมดให้เจ้าหน้าที่ จากนั้นเจ้าหน้าที่จะทำการส่งข้อมูลเพื่อตรวจสอบประวัติอาชญากรรม ซึ่งขั้นตอนนี้อาจใช้เวลาพอสมควร
- ทดสอบสมรรถภาพร่างกาย เมื่อประวัติผ่านการตรวจสอบแล้ว จะต้องเข้ารับการทดสอบสมรรถภาพร่างกาย 4 อย่าง ได้แก่ ทดสอบสายตาทางลึก สายตาทางกว้าง การมองเห็นสีและทดสอบปฏิกิริยาของเท้าในการเหยียบเบรก
- เข้ารับการอบรม ผู้ขอทำใบขับขี่สาธารณะครั้งแรก จะต้องเข้ารับการอบรมความรู้เกี่ยวกับกฎหมายจราจร การขับรถอย่างปลอดภัย มารยาทในการขับรถ ละการให้บริการที่ดี โดยใช้ระยะเวลาอบรมประมาณ 5 ชั่วโมง
- สอบข้อเขียนและรับใบขับขี่ ขั้นตอนสุดท้ายคือการสอบข้อเขียนด้วยระบบ E-exam ซึ่งจะมีเนื้อหาที่เข้มข้นกว่าการสอบใบขับขี่ส่วนบุคคล เมื่อสอบผ่านเกณฑ์ที่กำหนดแล้ว ให้ชำระค่าธรรมเนียม ถ่ายรูปติดบัตร และรอรับใบขับขี่สาธารณะกลับบ้านได้เลย
สรุปบทความ
ใบขับขี่สาธารณะเป็นมากกว่าใบอนุญาตขับขี่ทั่วไป เพราะมันคือเครื่องหมายแสดงความรับผิดชอบต่อความปลอดภัยของผู้โดยสารและผู้ใช้รถใช้ถนนคนอื่น ๆ ผู้ที่จะประกอบอาชีพนี้ได้จึงต้องผ่านการคัดกรองคุณสมบัติ การตรวจสอบประวัติ และการทดสอบที่เข้มข้นกว่าปกติ เพื่อให้มั่นใจได้ว่าพร้อมที่จะให้บริการได้อย่างมีคุณภาพและปลอดภัยสูงสุด ซึ่งคุณสมบัติเหล่านี้คือมาตรฐานสำคัญที่องค์กรชั้นนำมองหา และเป็นหัวใจของบริการพนักงานขับรถผู้บริหารจาก Sevenstars Driver ที่คัดสรรเฉพาะผู้ขับขี่มืออาชีพที่ผ่านการตรวจสอบอย่างเข้มงวด เพื่อมอบความปลอดภัยและความเป็นส่วนตัวระดับสูงสุดให้กับผู้บริหาร
และสำหรับใครที่สนใจงานขับรถผู้บริหาร ก็อย่าลืมเตรียมตัวให้พร้อมทั้งคุณสมบัติและเอกสาร แล้วทำตามขั้นตอนให้ถูกต้อง เพื่อให้การขับขี่สร้างรายได้ของคุณเป็นไปอย่างราบรื่นและถูกกฎหมาย พร้อมก้าวสู่การเป็นบุคลากรคนสำคัญที่ทุกองค์กรชั้นนำต้องการ
คำถามที่พบบ่อย (FAQ) เกี่ยวกับใบขับขี่สาธารณะ
ไม่มีใบขับขี่ส่วนบุคคล สามารถทำใบขับขี่สาธารณะได้เลยหรือไม่?
ไม่ได้ ตามกฎหมายกำหนด ผู้ที่จะทำใบขับขี่สาธารณะได้ จะต้องมีใบขับขี่ส่วนบุคคลมาแล้วไม่ต่ำกว่า 1 ปี
ใบขับขี่สาธารณะมีอายุกี่ปี และต้องต่ออายุเมื่อไหร่?
ใบขับขี่สาธารณะมีอายุ 3 ปี และสามารถต่ออายุล่วงหน้าได้ไม่เกิน 6 เดือนก่อนวันหมดอายุ
หากต้องการต่ออายุใบขับขี่สาธารณะ ต้องอบรมใหม่หรือไม่?
จำเป็นต้องเข้ารับการอบรมอีกครั้ง แต่จะใช้ระยะเวลาอบรมน้อยกว่าการทำใบขับขี่ครั้งแรก
ค่าธรรมเนียมในการทำใบขับขี่สาธารณะเท่าไหร่?
ค่าธรรมเนียมจะแตกต่างกันไปตามประเภทของใบขับขี่ โดยปกติจะรวมค่าคำขอ ค่าใบอนุญาตและค่าถ่ายรูปพิมพ์บัตร
